Mộc Châu highlands

A blue H'mong woman
She is shy when we take a photo of her.
We present these H'mong people candy
and plums.

April 30 and May Day were our national holiday, plus weekend, so we had a long holiday this year. Myself and two Vietnamese girls rented a 4 seater car with driver and traveled 192km to Mộc Châu highlands in north west Vietnam. Mộc Châu is a district in Sơn La province and this place is off the beaten track. It's also home of some ethnic minority groups such as the Thai, H'mong, Muong etc. At altitude 1050m, Mộc Châu has cool climate and it's good for diary farming and tea plantations. Mộc Châu milk is a famous brand name in Vietnam, along with Vinamilk.

April 30, 2010 - We left Hanoi at 7:30am and traveled along the National Highway No. 6. When we were going up mountains, at one section, it was so foggy that the visible distance was only a few meters and our car had to follow the white painted line. It took us 4 and a half hours to get to Mộc Châu from Hanoi with two stops on the way. Even though it was a national holiday and every tourist site in Vietnam was crowded, it was pretty quiet in Mộc Châu and we didn't see any tourists at the sites. The only thing we found was that the big hotels in the town were fully booked in advance. In the afternoon we planned to see Dải Yếm waterfall, but the locals said it was dry there and no water as this time was the end of the dry season.

Two H'mong boys in Mộc Châu
We saw a group of H'mong people having
lunch by the road. These boys are the sons
of a man there. They were eating rice with
water and enjoying their simple food.

We decided to visit a couple of villages (Bản Búa and Bản Áng 2) where the Thai ethnic minority people are living. While walking around Bản Áng 2 village to take photos of stilt houses, we were invited to come in a local house and a Thai woman even climbed up a plum tree at her garden to pick plums for us. We sat down to drink tea on wooden floor of her house and talked to her. We wanted to pay for the plums but she refused. I especially like the view from corridor of her house. From there we could see mountains, other stilt houses, gardens and fields. There was a traditional dance show in the evening (perhaps some festival), however it was raining, so we couldn't go back to this village.

May Day 2010 - We went to the tea plantation hills which are located some kms from the town. It was a day off work, so we didn't see any farmers at the site. We climbed up the hills then went down to other fields. The sun was just shining at 10am before we left for the diary farming area. We passed by some milking cows and walked to grass fields. These cows are owned by local households and they milk twice per day, at 5am and 4pm. The cow milk is then sold to Mộc Châu Milk Factory. A cow costs VND 20-25 million (US$1,000 - 1,300) and a liter of milk can be sold at VND 10,000 (50 US cents).

Skirt of blue H'mong women
This shot was taken in Pà Cò village of
blue H'mong people in Mộc Châu.

These cows can milk for 15 years. A normal household can sell 180 liters of milk per day, while the best one can produce 500 liters. So they can earn some hundreds of US$ per day, however they have to import grass from Australia then mix with Vietnamese grass as a food for the cows.

On our way back from Mộc Châu to Hanoi, we saw a group of blue H'mong people having lunch by the road. Their food was so simple, only rice, vegetables and water taken from stream. I was so sad to see their food and I asked them "No meat and egg?". In the big cities we have too much food and wasted them. At least they have some things that we don't. The have fresh air, beautiful landscapes, organic vegetables, plus doing exercises, which make them strong.

There are two villages of blue H'mong people near Mai Châu valley. We saw Lóng Luông village on the way, but decided to turn into the road that leads to Pà Cò village. There are some groups of H'mong people living in north west Vietnam. I've seen black H'mong in Sapa, flowery H'mong in Bắc Hà and blue H'mong in Mộc Châu. Hopefully, I will see red H'mong in Suối Giàng (Yên Bái province) someday in the future.

At a house near the tea plantation hills
While passing by a house near the tea
 plantation hills, we saw this hat, which
 is worn by soldiers or men in northern
 Vietnam. When I was a student, during
 the military training for a few weeks,
I also had to wear this hat and learn to
use AK machine gun. But then I forgot all.

The difference is the color of their skirts. Before the trip I heard that the two villages of blue H'mong people in Mộc Châu involved with drug smuggling and that we should avoid hitchhikers etc. We saw some houses in Pà Cò village and found H'mong people were nice to us. The second warning is that you should ask for permission when you want to take photos of little H'mong girls over there, as their mothers don't want their daughters to be photographed.

The highlights of my two day trip were the beautiful mountain scenery on the way, friendly Thai and H'mong people we met, fresh air, and great view of the tea plantation hills and Mộc Châu diary farm.

Travel tips: Our car rental cost VND 2.3 million (US$120) including meals and hotel for drivers. The total distance on this trip is 420km including two way drive and visit to the sites. There are two towns where you can find hotels. We chose Mộc Châu farm town (thị trấn nông trường Mộc Châu) to stay for a night as this town is near the tea plantation hills and diary farm. Mộc Châu town (thị trấn Mộc Châu) is 3km away from the first one. You can go to Mộc Châu by local bus. The bus station is located in Hà Đông town in Hanoi.

Cao nguyên Mộc Châu - Ngày 30/4 & 1/5/2010

Cows for milk
Every cow has a number on its ear.

Nhân dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5, tôi cùng hai cô bạn gái mới quen thuê xe đi Mộc Châu 2 ngày. Giá tiền thuê xe là 2,3 triệu
đồng với khoảng cách tổng cộng cả hai chiều là 420km. Giá tiền này cũng bao gồm cả chi phí ăn ở cho lái xe. Lần này tôi có bạn đồng hành cùng chia sẻ chi phí, nên mỗi người chỉ mất hơn 900.000 đồng. Thực ra thì khoảng cách từ Hà Nội đến thị trấn nông trường Mộc Châu chỉ là 192km, nhưng sau đó chúng tôi chọn điểm đến tiếp theo để thăm quan, nên mới thành 420km.

Sáng ngày 30/4, chúng tôi lên đường lúc 7 giờ rưỡi sáng nhưng mãi 12 giờ mới tới nơi. Đến một đoạn khi xe đang đi trên đèo và leo lên núi, sương mù dày đặc và chúng tôi chỉ nhìn thấy một lớp màu trắng ở phía trước. Tầm nhìn lúc này chỉ là vài mét và lái xe đi theo vạch sơn trắng ở trên đường.

Inside a stilt house of the Thai people
The Thai lady is pouring tea into cups
 and I would sit next to her on the left
side. There is an altar on the wall.
The house is made of wood and she
is building a toilet in the background
of the house, so that tourists can stay
 with her family in Bản Áng 2 village.

Chúng tôi đi qua ngã ba mà nếu rẽ về bên trái sẽ là Mai Châu của tỉnh Hoà Bình và phía trước theo con đường thẳng là đi về hướng tỉnh Sơn La. Vài năm trước, tôi cũng đã đến thăm Bản Lác ở Mai Châu, nên lần này tôi rất háo hức vì được đến tỉnh Sơn La. Đây cũng là tỉnh thứ 57 mà tôi đến thăm ở Việt Nam.

Có hai thị trấn ở Mộc Châu là thị trấn nông trường Mộc Châu và thị trấn Mộc Châu. Hai thị trấn này cách nhau 3km. Chúng tôi chọn ở trọ tại thị trấn nông trường Mộc Châu vì ở đây gần với đồi chè và trang trại nuôi bò sữa. Sữa Mộc Châu là một thương hiệu nổi tiếng của Việt Nam. Ở độ cao 1050m, khí hâu ở đây rất mát mẻ, mùa hè nóng nhất chỉ 35°C. Vùng đất này thích hợp cho việc chăn nuôi bò sữa và trồng chè. Một số nhóm người dân tộc cũng sinh sống ở đây, ví dụ như người Thái, H'mong, Mường v.v. Vào ngày 2/9 thường có lễ hội các dân tộc tổ chức ở đây và thu hút rất nhiều du khách tới thăm.

Mặc dù là kỳ nghỉ lễ 30/4, nhưng chúng tôi chỉ thấy vài khách du lịch ở nhà trọ, còn ở các điểm thăm quan thì chẳng thấy có ai. Điều duy nhất gợi cho chúng tôi về kỳ nghỉ lễ là các khách sạn lớn đã kín phòng từ lâu, và cho đến chiều tối vẫn thấy có người đến hỏi phòng. Buổi chiều, chúng tôi định đi thác nước Dải Yếm, nhưng mọi người nói là thác này hiện đã cạn nước vì đang là cuối mùa khô, nên chúng tôi chuyển sang đi đồi thông và thăm hai bản của người Thái là Bản Búa và Bản Áng 2.

View of Mộc Châu farm
Grass is planted here and mixed with grass
 imported from Australia as sufficient food for cows.

Trong khi đang đi quanh Bản Áng 2 để chụp ảnh nhà sàn, chúng tôi được một chị người Thái mời lên nhà chơi. Chị cũng ra vườn sau nhà, trèo lên cây mận hái quả để mời chúng tôi ăn. Chúng tôi ngồi xuống sàn nhà gỗ, cùng uống chè và trò chuyện với chị. Khách du lịch cũng có thể đến ở cùng nhà dân và ngủ qua đêm ở đây. Sau khi chụp ảnh thoải mái, chúng tôi gửi chị tiền mận, nhưng chị từ chối và nói là cây nhà lá vườn. Tiếc rằng buổi tối hôm đó trời mưa to, nên chúng tôi không thể quay trở lại Bản này để xem biểu diễn múa dân tộc và gặp lại chị.

Sáng hôm sau, chúng tôi tới thăm đồi chè Mộc Châu. Hết quả đồi này tới quả đồi khác là bạt ngàn những cây chè. Khoảng cách giữa các luống chè khá nhỏ, trong khi chúng tôi phải đi vào đó để chụp ảnh. Hôm nay là ngày nghỉ lễ, nên không có ai đi hái búp chè. Sau đó, chúng tôi tới thăm trại nuôi bò sữa của tư nhân. Phía sau đó là các cánh đồng cỏ.

Kitchen in a Thai stilt house
The floor is made of bamboo and I was
worried that it may be broken. The
house owner said "no problem"
and she even jumped on it.

Chuồng bò hôm đó không sạch lắm. Tuy nhiên, người của Nhà máy sữa Mộc Châu trước khi thu mua sữa sẽ kiểm tra chuồng trại. Các con bò sẽ phải được tắm rửa trước khi cho sữa. Mỗi ngày chúng được vắt sữa hai lần, vào lúc 5 giờ sáng và 4 giờ chiều. Giá tiền mua một con bò sữa là 20-25 triệu đồng và có thể cho sữa đến 15 năm. Trung bình một hộ dân có thể cung cấp 200kg sữa (hay 180 lít) và giá tiến cho mỗi lít sữa là 10.000 đồng. Có một hộ gia đình bán được 500 lít sữa mỗi ngày, có lẽ họ có một đàn bò lớn. Mỗi con bò được gắn số với biển màu vàng trên tai. Loại cỏ chúng ăn là cỏ nhập khẩu từ Úc vì có nhiều chất đạm, trộn lẫn với cỏ của Việt Nam. Với mức thu nhập vài triệu đồng mỗi ngày từ việc chăn nuôi bò sữa, có thể nói công việc này tốt hơn so với các công việc nghề nông khác.

Trên đường từ Mộc Châu về thung lũng Mai Châu, chúng tôi nhìn thấy một nhóm người dân tộc H'mong xanh đang ăn trưa ở bãi cỏ bên đường. Họ được gọi là người H'mong xanh vì màu sắc trang phục mà họ mặc, khác với người H'mong đen ở Sapa và H'mong hoa ở Bắc Hà. Vậy là tôi đã được gặp cả ba nhóm dân tộc này ở vùng Tây Bắc Việt Nam. Hy vọng là một ngày nào đó tôi sẽ được thấy người H'mong đỏ ở Suối Giàng (Yên Bái). Chúng tôi dừng xe và tiến lại chụp ảnh người H'mong xanh. Đàn ông và đàn bà ngồi ở hai mâm.

Bản Áng 2 village of the Thai people
A Thai woman and her daughter are
going home. The little girl is sick.

Bữa cơm của họ thật đạm bạc, chỉ có cơm, muối dưa và những can nước múc từ suối. Tôi hỏi họ "Cơm chỉ có như vậy thôi sao? Không có thịt và trứng à?". Người cha trông còn trẻ, múc bát cơm đầy rồi chan nước từ can lên đó. Hai cậu bé cầm chiếc thìa to xúc ăn ngon lành. Chúng tôi cho họ kẹo, mận và một chút tiền sau khi chụp ảnh. Thật đáng buồn là chúng ta ở thành phố có quá nhiều thức ăn, vậy mà lại sử dụng thật lãng phí. Trong khi những người dân nghèo thì gần như chẳng có gì. Nhưng bù lại, họ lại có thứ mà chúng ta không có. Đó là bầu không khí trong lành, khung cảnh hùng vĩ, rau sạch và việc vận động mỗi ngày làm cho họ khoẻ hơn rất nhiều.

Có hai bản của người H'mong xanh ở gần thung lũng Mai Châu (nhưng vẫn thuộc địa phận Mộc Châu) là Bản Lóng Luông và Bản Pà Cò. Chúng tôi nhìn thấy Bản Lóng Luông ở phía dưới thung lũng, nhưng quyết định sẽ đến thăm Chợ Pà Cò và Bàn Pà Cò. Từ Chợ Pà Cò đến Bản Pà Cò khoảng cách chỉ có 2km, nhưng xe ô tô phải leo lên dốc núi và lát sau thì chúng tôi đã nhìn thấy những căn nhà nhỏ của người dân tộc. Trước khi đi, tôi cũng đã nghe nói về việc buôn thuốc phiện ở hai ngôi làng này và dặn mọi người phải cẩn thận, không cho ai đi nhờ xe và cầm hộ vật gì. Mọi việc đều tốt đẹp, chúng tôi có đến thăm hai nhà của người H'mong và mọi người đều rất tốt và thân thiện.

Bản Áng 2 village of the Thai people
This is a stilt house of the Thai people.
Previously, animals lived under the house,
but now only woods are placed there.

Một điều lưu ý là ở đây các bà mẹ không muốn con gái của mình chụp ảnh vì sợ mất duyên. Nếu bạn muốn chụp ảnh các em gái thì phải hỏi xin ý kiến của họ.

Chúng tôi bước đi trên đồi chè Mộc Châu và cùng đọc một đoạn trong bài thơ nổi tiếng "Ta đi tới" của nhà thơ Tố Hữu: "Đẹp vô cùng, Tổ quốc ta ơi! Rừng cọ đồi chè, đồng xanh ngào ngạt. Nắng chói sông Lô, hò ô tiếng hát. Chuyến phà rào rạt bến nước Bình Ca..." Bài thơ này mỗi đứa trẻ ở Việt Nam đều được học ở trường phổ thông và từng câu chữ đều tràn đầy niềm tự hào và tình yêu Tổ Quốc. Trước một cảnh đẹp như thế này, cảm nhận của chúng tôi với mỗi bước chân đi trên vùng đất Tây Bắc lại càng sâu sắc hơn.

Hanoi_girl

Source: http://www.travelblog.org